Profilaktyka w w sportach kynologicznych cz. 2.
Niezastąpiona diagnostyka.
Sporty kynologiczne niosą za sobą ryzyko urazów. Często jeden niepozorny wypadek kończy się operacją i długotrwałym unieruchomieniem, a w efekcie wyłączeniem psa z kariery sportowej. Co w takim razie możemy zrobić, żeby uniknąć a przede wszystkim w porę zareagować na zmiany chorobowe zachodzące w organizmie naszego sportowca?
Badania przesiewowe
Badanie przesiewowe (skriningowe) stanowią ogół badań, które przeprowadza się u pacjenta, nie posiadającego objawów choroby. Głównym celem badań jest przede wszystkim wczesna, szybka diagnostyka choroby. Czyli w momencie, kiedy możemy jeszcze w miarę wcześnie podjąć właściwe leczenie hamując proces jej rozwoju. Metod badań jest wiele, wszystko zależy od tego, jaki obszar ciała chcemy zbadać i w jakim celu.
Niejednokrotnie zdarza się, że pies przekracza granice własnych możliwości podczas treningu. Warto poddać psa ogólnej ocenie zarówno kondycyjnej, jak i jego stanu zdrowia. Obecnie w gabinetach weterynaryjnych dostępnych jest kilka technik służących do oceny stanu ortopedycznego, neurologicznego oraz ogólnej oceny pacjenta. Metody badawcze należą do subiektywnej oceny bólu oraz stanu uszkodzenia.
Badanie radiologiczne (RTG)
Diagnostyka radiologiczna jest najczęściej wykorzystywaną techniką obrazowa do diagnozowania chorób aparatu ruchu zwierząt domowych. Zdjęcia przeglądowe RTG to podstawowa technika diagnostyczna patologii układu szkieletowego. Z uwagi na możliwość zobrazowania całego kośćca a w szczególności jego nieprawidłowości i urazów stała się powszechnie stosowaną metodą w diagnostyce weterynaryjnej.
Wskazania do wykonania badania RTG:
– choroba zwyrodnieniowa stawów kończyn oraz kręgosłupa,
– dysplazja stawu biodrowego i łokciowego – badanie radiologiczne wykorzystywane jest również przy badaniu w kierunku dysplazji (HD/ED) obowiązkowym u wielu ras ( owczarek niemiecki, labrador retriver, doberman, berneński pies pasterski, sznaucer olbrzymi itd.)
wykaz ras objętych obowiązkowym badaniem w kierunku dysplazji znajduje sie na stronie ZkwP; http://www.zkwp.pl/zg/regulaminy/zalacznik_10_-_dodatkowe_wymogi_hodowlane.pdf
– podejrzenie złamania w wyniku wypadku, kontuzji,
– pojawiająca się kulawizna,
– zespoły bólowe narządu ruchu
– podejrzenie połknięcia przedmiotu przez zwierzę,
– podejrzenie skrętu żołądka,
itp.
Tomografia komputerowa (TK)
Tomografia komputerowa znajduje się na drugim miejscu po zdjęciu RTG i bardzo dobrze uzupełnia to badanie.
Wskazania do wykonania TK:
– obrażenia wewnętrzne ( rozległe urazy, krwotoki wewnętrzne),
– choroby i zmiany w obrębie mózgu,
– schorzenia aparatu ruchu ,
– drgawki/napady o podłożu neurologicznym,
– bóle kręgosłupa,
– niedowłady, porażenia kończyn,
– guzy o nieznanym podłożu,
DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA
Do nieinwazyjnych metod diagnostycznych możemy zaliczyć badanie ultrasonograficzne (UDG), rezonans magnetyczny (MRI) oraz badanie termograficzne (IRT). Ogromną zaletą tych metod jest brak konieczności poddawania zwierzęcia pełnej sedacji na czas wykonania badania.
Rezonans magnetyczny ( MRI)
Rezonans magnetyczny to jedyne badanie, które pokazuje zmiany nie tylko w zbitej tkance kostnej, ale także w szpiku kostnym, nie wymaga zastosowania szkodliwego promieniowania RTG, dlatego jest całkowicie bezpieczną metodą obrazowania. Umożliwia również wykonywanie obrazów z dowolnie wybranych płaszczyznach ciała zwierzęcia.
Wskazania do badania MRI:
zmiany w obrębie mózgu,
problemy na podłożu neurologicznym,
wady wrodzone,
udary,
stany zapalne stawów,
nowotwory w obrębie jamy brzusznej oraz miednicy.
Ultrasonografia ( USG)
Samo urządzenie stosowane jest u zwierząt głównie w celu znalezienia źródła bólu oraz chorób narządów wewnętrznych a także potwierdzenia ciąży. Dodatkową zaletą tej metody jest możliwość uzyskania obrazu natychmiast, bez zbędnego oczekiwania.
Obecnie USG stosowane jest także w diagnostyce wykrywania stanów zapalnych stawów, zmian zwyrodnieniowych , przy ocenie ciągłości obrysu kości tworzących dany staw oraz ocenie struktur wewnątrzstawowych. Daje to większe możliwości w poprawnej ocenie ,w postępowaniu przy dalszym leczeniu oraz poznanie przyczyny powstania obrzęku.
Dzięki badaniu USG można dokonać oceny:
– aparatu więzadłowego stawów
– struktury stawu
– obecności płynu w stawie
– ciągłości i stopnia uszkodzenia włókien mięśniowych,
– stanu więzadeł
Termografia (IRT)
Termografia jest nieinwazyjną, bezkontaktową i bezpieczną metodą wykorzystywaną do wykrywania zmian temperatury powierzchniowej u zwierząt. Dzięki temu pomiary można wykonać w warunkach bezstresowych dla psa. Metoda ta, ze względu na swoją nieinwazyjność, może być stosowana zarówno u młodych, jak i starszych zwierząt oraz ciężarnych suk, bez konieczności ich usypiania. Narzędziem służącym do wykonywania zdjęć jest kamera termograficzna, dająca obrazy w formie tzw. termogramów, będących zobrazowaniem mapy temperatur ciała. Zmiana temperatury powierzchniowej może być wskaźnikiem wielu chorób i przyczyn bólu. Jako metoda diagnostyczna wykorzystywana jest między innymi do wykrywania nowotworów, stanów zapalnych, urazów ortopedycznych i neurologicznych oraz trudnych do znalezienia zmian chorobowych. Jest metodą praktyczną, pomocną w ocenie klinicznej psa. Sposób ten wyraźnie zwiększa dokładność diagnozy, a w szczególności pomaga znaleźć miejsce bólu, które w wielu sytuacjach jest trudne do zlokalizowania.
Tekst: Katarzyna Pęzińska-Kijak 2015 (Akademia Rehabilitacji i Diagnostyki Zwierząt)
More from Uncategorized
Pieniny słowackie i Tatry – okiem Jolanty Kolasy i Tomasza Kowalczyka
Pieniny słowackie i Tatrach z husky Wyprawa w Pieniny słowackie i Tatry z dwoma psami husky (19.07.2014 - 01.08.2014) Jeżeli będą Państwo …
O NAS, CZYLI O AKTYWNYCH Z PSAMI
Aktywni z psami, to forma serwisu powstałego z myślą o ludziach, którzy aktywnie spędzają czas ze swoimi psami i chcą …